BESLENMEMİZDE VE ZAYIFLAMA DİYETLERİNDE ÇORBANIN YERİ

Yazın sıcak günlerinde canımızın istediği soğuk, sulu besinlerin yerini havaların soğumasıyla beraber daha sıcak besinler almaya başladı. Yazın ay bu sıcakta çorba mı içilir cümlesinin yerini sıcacık bir çorba içsek de içimiz ısınsa cümlesi almaya başladı. Bilinen tarihi M.S 3 yüzyıla dayanan çorba, yüzyıllardır sofralarımızın ve beslenmemizin baş tacı olmuştur. Yapılan malzemeye göre değişse de karbonhidrat, protein, mineral açısından zengin ve besleyici öğelere sahiptir pek çor çorba türü.

Neden Çorba Niye Çorba?

• İştah mekanizmamız oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir, beynin hipotalamus bölgesi kontrol eder iştahımızı. İştah mekanizmasının çözülemeyen tarafı, sindirim sisteminin yeterli besini alıp almadığı haberini beyine nasıl verdiği kısmıdır. Leptinin keşfiyle mekanizmanın bu karanlık kısmına da ışık düşmüş oldu. Leptin yağ hücreleri tarafından üretilen iştahı kontrol eden bir haberciydi. Leptinin arkasından ghrelin keşfedildi. gherlin iştahı artıran bir hormondur. Mide dolduğunda ve mide duvarı gerilir ve bu durumda az ghrelin üretir vücudumuz. Mide boşaldığında mide duvarından ghrelin salgılanır ve hipotalamusa açlık sinyali gider ve böylece acıkma sürecimiz başlamış olur.

Çorba da tam burada devreye giriyor işte. Çorba içtiğiniz zaman mideniz dolar ve mide duvarı gerilir ve böylece vücudumuz daha az ghrelin üretir ve açlık hissimiz daha kolay kaybolur. Su aynı işi yapmaz mı sorusunu akla getirebilir tabi ki bu, su da mideyi doldurur ve ghrelin hormonu yapımını engelleyebilir mi? su mideyi çok kısa zamanda ve çok kısa bir yoldan terk eder. Çorba içinde suyla beraber besin öğelerini içerdiği için midede daha uzun süre tutulur ve bizi daha uzun süre tok tutar. Çorbanız posa yönünden zenginse bu tokluk hissiniz daha uzun sürecektir. Sebze veya mercimek içeren çorbalar bu duruma uyan en iyi örneklerdir.

• Yemek yeme süresini uzatır çorba, mideden beyine giden yolun en az 20 dakika sürdüğünü biliyoruz. Hâlbuki pek çoğumuz bundan daha kısa zamanda yiyoruz öğünümüzü. Çorba içmek, yemek yeme süresini uzatacağı için, beyine tokluk sinyalinin gitmesini sağlayacak vakti sağlar.
• Çorba içmek, iştahı ve yemek yeme süresini uzattığı için besin tüketimini de dengeleyecek, böylece enerji alımını da azaltacaktır. Bu yüzden zayıflama diyeti uyguluyorsanız öğünlerinizde mutlaka çorbaya yer verin.
• Soğuk havalarda sıcak besinler tüketerek hem fiziksel olarak ısınırız hem de sıcak besinler duygusal olarak daha mutlu doymamızı sağlar.
• Zayıflama diyetlerindeki pek çok besinin miktarı can sıkıcı olabilmektedir: Kibrit kutusu kadar peynir, 5-6 tane fındık, avuç ayası kadar et. Çorbanın porsiyon miktarı bunlara kıyasla oldukça yüksektir, 1 kase ( 200 ml).Göz doygunluğunu sağlamaya da yardımcı olur çorba içmek.
• Çorba içerik olarak, pek çok gıdadan hazırlanabilir. Sebzelerden, etten, tavuktan, balıktan, buğdaydan, undan, mısırdan v.b. Bu yüzden de her damak tadına hitap edecek bir çeşit çorba mutlaka bulunur. Domates çorbasını sevmeyen biri mercimek veya düğün çorbasını sevebilir.
• Türk mutfağına özgü çorbaların pek çoğu krema veya yüksek yağ içeriğine sahip olmadan pişirilen çorbalardır. Bu yüzden de enerji yoğunlukları düşüktür veya enerji yoğunluğu rahatlıkla düşürülebilir. Enerji yoğunluğu düşük besinler tüketirseniz, daha fazla yiyip, daha tok hissedersiniz ve daha az enerji alırsınız.
• İşten geldiniz yorgunsunuz, yemek hazırlamak çoğu zaman gözünüzde büyür. Çorbaların pek çoğu kısa zamanda ve pratik hazırlanır. Ancak pratik diye hazır çorbalara yönelmeyin, hazır çorbaların enerji içerikleri düşüktür ancak besleyici değerleri de düşüktür. Annenizin hazırladığı tarhana çorbasından vazgeçmeyin.

İster zayıflama diyetinde olun, ister kilonuzu koruma programında tüm bu olumlu özellikleri bile size razı edemediyse, birkaç pratik çorba tarifi belki sizi ikna eder.

Yoğurt çorbası: 4 dolu çorba kaşığı yağsız yoğurt,1 yumurta,2 çorba kaşığı un, Tuz, nane. 4 kaşık yoğurdu, içine bir tane yumurtayı ve 2 çorba kaşığı unu ilave ettikten sonra kaşıkla hafifçe çırpın. Üzerine 4 -5 su bardağı soğuk su ilave ettikten sonra kaynatın. Üzerine taze veya kuru nane koyarak servis edebilirsiniz. 1 kase yoğurt çorbası sadece 70 kalori.

Mercimek Çorbası :1 su bardağı kırmızı mercimek,1 orta boy patates,1 orta boy soğan,1 orta boy havuç,Tuz, karabiber.Mercimekleri soğuk suyla yıkadıktan sonra patates, soğan ve havucu rendeleyip mercimeğin içine koyun. Patates kullanmak istemiyorsanız patates yerine bir küçük boy kereviz de kullanılabilir. Tuz ve karabiber ilavesiyle beraber önce 2 su bardağı suyu koyup biraz içindekilerin pişmesini bekleyip sonra blender dan geçirin daha sonra 6 su bardağı suyu ilave edip kaynatın. Düdüklü tencerede pişirirseniz hem daha az vitamin kaybına uğrar besinler hem de vakitten tasarruf etmiş olursunuz.1 kase mercimek çorbası 100 kalori.

Ezogelin Çorbası: Mercimek çorbasının içine 1 cay bardağı bulgur ve ilave 2 bardak su koyarsanız ezogelin çorbası olur.

Dyt.Canan AKSOY